کودها و ترکیبات آلی
کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک کره زمین واقع شده است. بررسیها نشان میدهد در بیش از ۶۰ درصد از اراضی زیر کشت میزان کربن آلی کمتر از یک درصد می باشد. این در حالی است که با توجه به نقش مواد آلی در بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیائی خاک مقدار بهینه کربن آلی در خاک حداقل بین ۲ تا ۳ درصد برآورد میگردد. بنابراین رسیدن به میزان بهینه ماده آلی در خاکها لازم و ضروری میباشد. با مصرف روز افزون کودهای شیمیائی، توسعه کشت متراکم، استفاده از ارقام پر مصرف، عدم برگشت بقایای گیاهی به خاک و سوزاندن آنها، سالیانه از مقدار ماده آلی خاک به میزان قابل توجهی کاسته شده و در نتیجه باعث کاهش قدرت باروری و حاصلخیزی خاک گردیده است. ترکیبات آلی حاصلخیز کننده خاک از نظر نداشتن خطر آلایندگی برای محیط زیست و ورود عوامل بیماریزای دامی، گیاهی و یا انسانی از طریق آنها به محیط و نیز محتوای مواد مؤثر و بهبود خصوصیات خاک و جایگزینی بخشی از کودهای شیمیائی باید دارای استاندارد بالایی باشند.
انواع ترکیبات آلی که با هدف ارتقاء کیفیت حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه بکار میروند به سه دسته کلی زیر تقسیم میشوند:
۱- ترکیبات آلی اصلاح کننده خاک:
ترکیبات آلی اصلاح کننده خاک به ترکیباتی گفته میشود که خصوصیات یک ترکیب آلی را داشته و با هدف بهسازی شرایط فیزیکی، شیمییائی و بیولوژیکی خاک به آن افزوده میشوند. این ترکیبات باید شرایط زیر را داشته باشند:
الف- از نظر مواد اولیه و محتوای کربن آلی، خصوصیت آلی بودن را دارا باشند (کربن آلی بیش از ۱۰ درصد و ماده آلی بیش از ۲۵ درصد)
ب- محتوای عناصر غذائی اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم آنها کمتر از ۵ درصد است.
ج- از نظر درجه رسیدگی بر اساس توصیه ارائه شده در بروشور قابلیت کاربرد مستقیم در خاک و یا گیاه را داشته باشند.
د- از نظر شوری و غلظت یونهای سدیم و کلراید با توجه به توصیه برچسب محدودیتی برای گیاه ایجاد ننماید.
ه- فاقد خطر آلودگی عوامل بیماریزای انسانی، دامی و گیاهی، آفات گیاهی ترکیبات مضر و بذر علفهای هرز باشند.
و- مقادیر عناصر سنگین و مواد خارجی مخلوط در آنها کمتر از حد مجاز تعریف شده باشد.
از مهمترین انواع ترکیبات آلی بهساز خاک، را میتوان نام برد.
٢– کودهای آلی
کودهای آلی به ترکیبات آلی اطلاق میگردد که علاوه بر خصوصیات مواد اصلاح کننده آلی، محتوای عناصر غذائی اصلی مورد نیاز گیاه نیز در حد قابل قبول باشند و دارای خصوصیات زیر نیز باشند:
الف- از نظر مواد اولیه و محتوای کربن آلی، خصوصیت آلی بودن را دارا باشند (کربن آلی بیش از ۱۰ درصد و ماده آلی بیش از ۲۵ درصد).
ب- محتوای عناصر غذائی اصلی آنها از حداقل لازم برای کود آلی کمتر نباشد ( میزان عناصر غذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم به صورت مجموع یا منفرد بیشتر از ۵ درصد در ماده خشک باشد)
ج- نسبت C/N در آنها کمتر از ۲۰ باشد.
د- از نظر شوری با توجه به توصیه برچسب محدودیتی برای گیاه ایجاد ننماید.
ه- فاقد خطر آلودگی عوامل بیماریزای انسانی، دامی و گیاهی، آفات گیاهی و بذر علفهای هرز باشند.
و- مقادیر عناصر سنگین و مواد خارجی مخلوط در آنها کمتر از حد مجاز تعریف شده باشد.
ز- نسبت نیتروژن آمونیومی به نیتروژن نیتراتی در آن کمتر از ۳ باشد.
۳- محرکهای رشد آلی
محرکهای رشد آلی به ترکیبات آلی اطلاق میگردد که با هدف تحریک رشد گیاهان به خاک افزوده شده یا بر روی گیاه پاشیده میشوند. برای اطلاق عبارت محرک رشد به هر ماده آلی میزان ماده مؤثره آن ملاک عمل میباشد. دارا بودن شرایط عمومی زیر نیز برای محرکهای رشد آلی ضروری است:
الف- فاقد خطر آلودگی عوامل بیماریزای انسانی، دامی و گیاهی، آفات گیاهی و بذر علفهای هرز باشند.
ب- از نظر شوری و مواد خارجی مزاحمتی برای رشد گیاه نداشته باشند.
ج- میزان عناصر سنگین و ترکیبات آلاینده در آنها از حد مجاز تعریف شده کمتر باشد.
از کودها، ترکیبات و محرک های رشد آلی میتوان به بقایای گیاهی با درجات مختلف پوسیدگی، انواع کمپوستها و ورمی کمپوستها، ضایغات شکر و نیشکر، ترکیبات اسید هیومیک واسید فولویک، انواع اسیدهای آمینه و عصاره جلبک دریایی نام برد.
شرکت بیوزر دارای طیف وسیعی از کودهای آلی و هیومیکی می باشد که میتوان به عنوان کود آلی برای بهبود حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه، کاهش pH خاک و در نتیجه افزایش جذب ریزمغذیها، جلوگیری از تخریب ساختمان خاک و .. استفاده نمود که علاوه بر افزایش ماده آلی خام باعث کاهش مصرف کودهای شیمایی خواهد شد.